RAM
New member
1- Minimum fiyat nedir?
İşçilere olağan bir çalışma günü karşılığı ödenen ve personelin besin, konut, giysi, sıhhat, ulaşım ve kültür üzere zarurî muhtaçlıklarını günün meblağları üzerinden minimum seviyede karşılamaya yetecek fiyattır.
Asgari fiyat, birinci kere 1890’da Avustralya ve Yeni Zelanda’da uygulanmaya başlandı. 1900’lü yılların başından itibaren Avrupa’ya da yayıldı. daha sonraki devirde tüm dünyada emeği koruyan bir standarda dönüştü.
Türkiye’de ise taban fiyat 1936 tarihindeki İş Kanunu ile mevzuata girmesine karşın 1951’e kadar uygulanmadı. 1951-1967 yılları içinde mahalli kurullarca belirlendi. Bugün geçerli olan Minimum Fiyat Tespit Kurulu uygulamasına ise 1967 yılından daha sonra geçildi.
bu vakitte bölgesel minimum fiyat tespiti 1969, 1972 ve 1973 senelerında yapıldı. 1974 yılından itibaren sanayi ve tarım dalı olarak ulusal seviyede minimum fiyat, Komite aracığıyla belirlendi. 1989 yılından itibaren ise tarım-sanayi ayırımı da kaldırılarak tek taban fiyat uygulanmaya başlandı.
2- Mevcut minimum fiyat ne kadar ve kimleri ilgilendiriyor?
Asgari fiyat, bir emekçi için aylık brüt 6 bin 471 lira, vergiler ve kesintiler düştüğünde net 5 bin 500 lira 35 kuruş olarak uygulanıyor. Minimum fiyatın patrona toplam maliyeti, bir emekçi için 7 bin 603 lira 43 kuruş. Bunun 6 bin 471 lirasını brüt minimum fiyat, 1003 lira 1 kuruşunu toplumsal güvenlik primi, 129 lira 42 kuruşunu patron işsizlik sigorta primi oluşturuyor.
2022 yılı taban fiyatıyla tüm fiyatlardan taban fiyat kadar olan kısım gelir vergisinden muaf tutulmaya başlanmıştı.
Resmi sayılara bakılırsa, 16 milyon 687 bin çalışanın yüzde 38’i yani yaklaşık 6 milyon 300 bini minimum fiyatlı durumunda bulunuyor. Taban fiyatın biraz üzerinde (komşu) fiyat alanlar da göz önünde bulundurulduğunda bu sayının 7 milyonu aştığı iddia ediliyor.
Asgari fiyattaki artış, toplu iş mukavelesi uygulanan iş yerlerindeki fiyatlar başta olmak üzere, tüm fiyatları de artırıcı bir tesire sahip.
Asgari fiyat, bu fiyatla geçinen çalışanları direkt etkilemesinin yanında, yasal mevzuattaki biroldukça düzenlemede ölçü olarak kabul edilmesi bakımından da toplumun büyük kısmını ilgilendiriyor.
Asgari fiyat sayısı; işsizlik maaşı, kıdem tazminatı, GSS primleri, askerlik ve doğum borçlanması, isteğe bağlı sigorta primleri, staj fiyatları, taban ücretlilerin rapor fiyatlarının de ortalarında olduğu biroldukca kalemi etkiliyor.
3- Minimum fiyat nasıl belirleniyor?
Asgari fiyatı, yasa gereği personel, patron ve hükümetten beşer temsilci olmak üzere 15 bireyden oluşan Taban Fiyat Tespit Komitesi belirliyor. Kurul, Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı tarafınca toplantıya çağrılıyor ve yeni minimum fiyatı belirleme çalışmaları kapsamında teamül üzerine aralık ayında dört sefer toplanıyor.
Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığının belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komite, en az 10 üyenin iştirakiyle toplanıp oy oldukcaluğuyla karar veriyor. Oyların eşitliği halinde Kurul liderin bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor.
4- Personel ve patron kısmı ne istiyor?
Asgari Fiyat Tespit Komitesinde emekçi kesitini en çok üyeye sahip personel konfederasyonu olduğu için TÜRK-İŞ, patron tarafını ise Türkiye Patron Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) temsil ediyor.
TÜRK-İŞ, evvela artırım pazarlığının Açlık ve Yoksulluk Sonu Araştırmasının kasım ayına ilişkin açlık hududu verisi olan 7 bin 785 lira üzerinden başlamasını istiyor. Bunun yanında, refahtan hisse ile enflasyona karşı satın alma gücünün korunmasını talep ediyor. Bu rakamsal talebin yanında, gelir vergisi dilimlerinin çalışanlar lehine düzenlenmesi ve sendikal örgütlenmenin önündeki pürüzlerinde kaldırılması da TÜRK-İŞ’in pazarlık masasına taşıdığı bahisler içinde bulunuyor.
TİSK ise taban fiyata dair bir sayı paylaşmamakla bir arada, temel olarak çalışanların ve patronların gözetildiği istikrarlı bir minimum fiyattan yana tavır sergiliyor. Yeni taban fiyat sayısında, istihdamın korunmasının, yeni istihdam yaratılmasının ve işletmelerin rekabet gücünün dikkate alınmasını isteyen TİSK, minimum fiyat patron dayanağının 2023’te de devam etmesini talep ediyor.
5- 2023 yılı taban fiyatını belirleme çalışması ne basamakta?
Yeni yılda geçerli olacak taban fiyat sayısını belirleme çalışmaları kapsamında birinci toplantı 7 Aralık’ta Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığının mesken sahipliğinde yapıldı. Görüşmelerin çerçevesinin belirlendiği bu görüşmede, Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığınca yaptırılan minimum fiyat anketinin sonuçları belirtildi. Bu ankete göre, personel ya da patron olmayan çeşitli mesleklere sahip iştirakçilerin 2023 yılı taban fiyat beklentisi 7 bin 845 lira oldu.
Görüşmeler kapsamında ikinci toplantı bir daha Bakanlığın konut sahipliğinde 14 Aralık’ta yapıldı. Basına kapalı yaklaşık 2,5 saat süren bu görüşmede, Hazine ve Maliye ile Ticaret bakanlıkları ve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) temsilcileri ekonomik datalara dair sunum yaptı.
Görüşmelerde en kritik nitelikteki üçüncü toplantı 20 Aralık Salı günü Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı’nda yapılacak. Bu görüşmede taraflarca söylem edilecek birinci sayılar masada olacak.
Üçüncü toplantının akabinde dördüncü toplantının da en kısa müddette yapılması ve 2023’te geçerli olacak taban fiyat sayısının gelecek hafta içerisinde belirlenmesi bekleniyor.
İşçilere olağan bir çalışma günü karşılığı ödenen ve personelin besin, konut, giysi, sıhhat, ulaşım ve kültür üzere zarurî muhtaçlıklarını günün meblağları üzerinden minimum seviyede karşılamaya yetecek fiyattır.
Asgari fiyat, birinci kere 1890’da Avustralya ve Yeni Zelanda’da uygulanmaya başlandı. 1900’lü yılların başından itibaren Avrupa’ya da yayıldı. daha sonraki devirde tüm dünyada emeği koruyan bir standarda dönüştü.
Türkiye’de ise taban fiyat 1936 tarihindeki İş Kanunu ile mevzuata girmesine karşın 1951’e kadar uygulanmadı. 1951-1967 yılları içinde mahalli kurullarca belirlendi. Bugün geçerli olan Minimum Fiyat Tespit Kurulu uygulamasına ise 1967 yılından daha sonra geçildi.
bu vakitte bölgesel minimum fiyat tespiti 1969, 1972 ve 1973 senelerında yapıldı. 1974 yılından itibaren sanayi ve tarım dalı olarak ulusal seviyede minimum fiyat, Komite aracığıyla belirlendi. 1989 yılından itibaren ise tarım-sanayi ayırımı da kaldırılarak tek taban fiyat uygulanmaya başlandı.
2- Mevcut minimum fiyat ne kadar ve kimleri ilgilendiriyor?
Asgari fiyat, bir emekçi için aylık brüt 6 bin 471 lira, vergiler ve kesintiler düştüğünde net 5 bin 500 lira 35 kuruş olarak uygulanıyor. Minimum fiyatın patrona toplam maliyeti, bir emekçi için 7 bin 603 lira 43 kuruş. Bunun 6 bin 471 lirasını brüt minimum fiyat, 1003 lira 1 kuruşunu toplumsal güvenlik primi, 129 lira 42 kuruşunu patron işsizlik sigorta primi oluşturuyor.
2022 yılı taban fiyatıyla tüm fiyatlardan taban fiyat kadar olan kısım gelir vergisinden muaf tutulmaya başlanmıştı.
Resmi sayılara bakılırsa, 16 milyon 687 bin çalışanın yüzde 38’i yani yaklaşık 6 milyon 300 bini minimum fiyatlı durumunda bulunuyor. Taban fiyatın biraz üzerinde (komşu) fiyat alanlar da göz önünde bulundurulduğunda bu sayının 7 milyonu aştığı iddia ediliyor.
Asgari fiyattaki artış, toplu iş mukavelesi uygulanan iş yerlerindeki fiyatlar başta olmak üzere, tüm fiyatları de artırıcı bir tesire sahip.
Asgari fiyat, bu fiyatla geçinen çalışanları direkt etkilemesinin yanında, yasal mevzuattaki biroldukça düzenlemede ölçü olarak kabul edilmesi bakımından da toplumun büyük kısmını ilgilendiriyor.
Asgari fiyat sayısı; işsizlik maaşı, kıdem tazminatı, GSS primleri, askerlik ve doğum borçlanması, isteğe bağlı sigorta primleri, staj fiyatları, taban ücretlilerin rapor fiyatlarının de ortalarında olduğu biroldukca kalemi etkiliyor.
3- Minimum fiyat nasıl belirleniyor?
Asgari fiyatı, yasa gereği personel, patron ve hükümetten beşer temsilci olmak üzere 15 bireyden oluşan Taban Fiyat Tespit Komitesi belirliyor. Kurul, Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı tarafınca toplantıya çağrılıyor ve yeni minimum fiyatı belirleme çalışmaları kapsamında teamül üzerine aralık ayında dört sefer toplanıyor.
Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığının belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komite, en az 10 üyenin iştirakiyle toplanıp oy oldukcaluğuyla karar veriyor. Oyların eşitliği halinde Kurul liderin bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor.
4- Personel ve patron kısmı ne istiyor?
Asgari Fiyat Tespit Komitesinde emekçi kesitini en çok üyeye sahip personel konfederasyonu olduğu için TÜRK-İŞ, patron tarafını ise Türkiye Patron Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) temsil ediyor.
TÜRK-İŞ, evvela artırım pazarlığının Açlık ve Yoksulluk Sonu Araştırmasının kasım ayına ilişkin açlık hududu verisi olan 7 bin 785 lira üzerinden başlamasını istiyor. Bunun yanında, refahtan hisse ile enflasyona karşı satın alma gücünün korunmasını talep ediyor. Bu rakamsal talebin yanında, gelir vergisi dilimlerinin çalışanlar lehine düzenlenmesi ve sendikal örgütlenmenin önündeki pürüzlerinde kaldırılması da TÜRK-İŞ’in pazarlık masasına taşıdığı bahisler içinde bulunuyor.
TİSK ise taban fiyata dair bir sayı paylaşmamakla bir arada, temel olarak çalışanların ve patronların gözetildiği istikrarlı bir minimum fiyattan yana tavır sergiliyor. Yeni taban fiyat sayısında, istihdamın korunmasının, yeni istihdam yaratılmasının ve işletmelerin rekabet gücünün dikkate alınmasını isteyen TİSK, minimum fiyat patron dayanağının 2023’te de devam etmesini talep ediyor.
5- 2023 yılı taban fiyatını belirleme çalışması ne basamakta?
Yeni yılda geçerli olacak taban fiyat sayısını belirleme çalışmaları kapsamında birinci toplantı 7 Aralık’ta Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığının mesken sahipliğinde yapıldı. Görüşmelerin çerçevesinin belirlendiği bu görüşmede, Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığınca yaptırılan minimum fiyat anketinin sonuçları belirtildi. Bu ankete göre, personel ya da patron olmayan çeşitli mesleklere sahip iştirakçilerin 2023 yılı taban fiyat beklentisi 7 bin 845 lira oldu.
Görüşmeler kapsamında ikinci toplantı bir daha Bakanlığın konut sahipliğinde 14 Aralık’ta yapıldı. Basına kapalı yaklaşık 2,5 saat süren bu görüşmede, Hazine ve Maliye ile Ticaret bakanlıkları ve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) temsilcileri ekonomik datalara dair sunum yaptı.
Görüşmelerde en kritik nitelikteki üçüncü toplantı 20 Aralık Salı günü Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı’nda yapılacak. Bu görüşmede taraflarca söylem edilecek birinci sayılar masada olacak.
Üçüncü toplantının akabinde dördüncü toplantının da en kısa müddette yapılması ve 2023’te geçerli olacak taban fiyat sayısının gelecek hafta içerisinde belirlenmesi bekleniyor.